Vanaf de zeventiende eeuw werd het gebruik van opium en opium-houdende preparaten steeds gebruikelijker. Internationale handelsroutes brachten de ruwe opium; voor consumptie geprepareerde opium kwam beschikbaar in apotheken en werd gebruikt als medicatie, op doktersrecept of als zelf-medicatie. In de loop van de negentiende eeuw werd steeds meer aandacht geschonken aan de negatieve effecten van opiatengebruik. Dit resulteerde in een internationaal regime van drugsregulering in de twintigste eeuw. Hierin werd een duidelijk onderscheid gemaakt tussen medisch- (mogelijk met vergunning) en niet-medisch gebruik (verboden).

Het niet-medisch gebruik bleef voortduren. In Rotterdam en Amsterdam gebruikten Chinese migranten opium, die via internationale smokkelnetwerken aangevoerd werden. In de jaren zeventig gingen Chinese triaden en later Turkse en Koerdische misdaadfamilies over op de handel in heroïne. De resulterende heroïne-epidemie gaf in de jaren zeventig en jaren tachtig grote overlast.

De introductie en popularisering van een ‘nieuwe’ generatie sterkwerkende synthetische opioïden leidde begin van de 21e eeuw tot een volgende consumptiegolf. In Amerika groeide deze uit tot een dramatische opioïdencrisis.