Gebruik in beeld

De Collegezaal

Gebruik in beeld

Verbreden
Informatie over geneesmiddelen en hun gebruik is vaak complex. Hoe kan beeldtaal hierin uitkomst bieden?

Voordat een geneesmiddel op de markt wordt gebracht, ondergaat het strenge controles. Niet alleen door de fabrikant zelf, maar ook door een onafhankelijk overheidsorganisatie. In Nederland is dit sinds 1963 de verantwoordelijkheid van het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG), dat werd opgericht in de nadagen van de Softenon-affaire. Thalidomide kwam in de jaren ’50 op de markt onder de merknaam Softenon als slaapmiddel en middel tegen ochtendmisselijkheid. Nadat in 1961 bleek dat het middel ernstig schadelijk was voor de ongeboren vrucht van moeders die het gebruikten, werd het van de markt gehaald. Hier lees je meer over wat nu bekend staat als de Softenon-affaire. Het CBG reguleert de kwaliteit, werking en veiligheid van een medicijn en stimuleert het juiste gebruik ervan door de juiste patiënt. Daarom controleert het CBG ook alle bijsluiters. Voor de medicijnen in Nederland en - samen met Europese collega’s - voor de medicijnen in Europa.

Het is belangrijk dat elke gebruiker de informatie over het geneesmiddel begrijpt

Voor de meeste geneesmiddelgebruikers is de bijsluiter de belangrijkste en meestal enige bron van informatie over hun medicijnen. Dat is op zichzelf gunstig, maar er kleeft ook een nadeel aan: de informatie in de bijsluiter is volledig tekstueel. Voor een deel van de gebruikers is dat problematisch omdat ze de taal niet machtig zijn of omdat het taalgebruik voor hen niet altijd even helder is. Of de patiënt is bijvoorbeeld niet goed in staat om de bijsluiter te lezen wegens gezichtsverlies of de inhoud te onthouden als gevolg van vergeetachtigheid. Het is daardoor moeilijk na te gaan in hoeverre dit deel van de gebruikers in staat wordt gesteld het geneesmiddel veilig en juist te gebruiken.

Gebruikers die moeite hebben met tekstuele informatie worden geholpen door middel van beeldtaal

Het is daarom belangrijk dat de manier waarop informatie over geneesmiddelen wordt aangeboden verbreed wordt en dat ook beeldtaal ingezet wordt. Het CBG zet zich in om dat soort informatiematerialen ter beschikking te stellen. Maar dat is makkelijker gezegd dan gedaan. Het is belangrijk dat de beeldtaal voor geneesmiddelen even ondubbelzinnig is als die op verkeersborden. Om dit voor elkaar te krijgen is er veel dialoog met gebruikers nodig. Deze animatie probeert de dialoog te bevorderen.